رفتار درمانی شناختی (Cognitive Behavioral Therapy) که در ایران با نام درمان شناختی رفتاری هم شناخته می شود، یکی از بزرگترین دست آوردهای علم روانشناسی در نیم قرن گذشته است. این روش درمانی چنان مؤثر بوده است که برای توصیف آن از عبارت « انقلاب شناختی » استفاده می شود.
بعبارتی اگر بیمار بتواند رفتار درمانی شناختی را خوب یاد بگیرد و انجامش دهد.
در آخر کار متوجه می شود که چگونه معجزه اتفاق افتاده و بیماری وی بهبود یافته است .
اساس رفتار درمانی شناختی بر این مفهوم است که افراد الگوهای متفاوتی از افکار دارند که روزانه برطبق آن کار کرده یا تمرین می کنند و توسط درمانگر اعتیاد تشخیص داده می شود.
این افکار اغلب سبب بقا اعتیاد و سست شدن ترک عادات می شود.
مشخصه این افکار، اعتقاد به درستی آن است اما بیمار نمی تواند آنرا به اثبات برسد.
مثالهای افکار این چنینی :
• اعتیاد از خود من قویتر است; و من بر آن کنترلی ندارم.
• مردم فکر می کنند من بخاطر اینکه معتادم شکست می خورم.
• اگر عاداتم را ترک کنم قادر نخواهم بود دوستی بیابم.
• من یک انسان ضعیفم.
رفتار درمانی شناختی سعی دارد این افکار را از طریق تکالیف و تمرینات به افکار مفیدتر و مثبتی تبدیل کند.
افکار مثبت و مفید
• نمی دانم که آیا اعتیاد از من قویتر است; من با درمان کامل خودم میتوانم آنرا مشخص کنم.
• من نمی دانم مردم در مورد من چه فکر می کنند;من میدانم که بخاطر اعتیادم شکست نمی خورم.
• من با مردم صحبت می کنم و اغلب نظرات مثبتی دریافت می کنم.پس یقینا" می توانم دوستانی جدید هم داشته باشم.فقط مقداری زمان می برد.
• من روی اعتیادم کار می کنم و تلاش می کنم تا زندگی ام را از سر بگیرم بنابراین مطمئنا" من بازنده نیستم .
این افکار تازه در یک روز شکل نمی گیرد و زمان می برد تا توسط خود فرد پذیرفته شود. و هدف از تمرین ها پذیرفته شدن این افکار توسط بیمار می باشد .
شناخت درمانی بر همکاری دو جانبه و مشارکت فعال تاکید می ورزد. لذا از بیماران گرامی درخواست می شود ، نسبت به پر نمودن جداول انتهای هر جلسه اقدام نمایند . بازخورد آن نیز در اسرع وقت برایتان در همین جداول ارسال می گردد .
